Język osobisty to mówienie za siebie i o sobie. Skupiamy się na nazywaniu własnych potrzeb, emocji, oczekiwań, granic itp.
Nie kryj się za ogólnikami!
Gdy mówisz do dziecka „Tu jest straszny bałagan, posprzątaj w końcu te zabawki”, kryjesz się za ogólnikiem.
Wyraź swój pogląd otwarcie i powiedz co czujesz np. „Nie lubię, kiedy twoje zabawki są porozrzucane po salonie i chcę, aby nasza wspólna przestrzeń była uporządkowana”.
Mówiąc o swoich uczuciach dajesz dziecku możliwość poznania Ciebie bliżej oraz nazywasz to, co jest dla Ciebie ważne.
Gdy dodasz do tego prośbę np. „Proszę odłóż klocki do pudełka”, masz o wiele większe szanse, by została ona spełniona, niż stosując pierwotny komunikat.
Oto przykładowe zwroty, których możesz używać komunikując się językiem osobistym:
Lubię … / Nie lubię …
Potrzebuję … / Oczekuję …
Chcę … / Nie chcę …
Zgadzam się … / Nie zgadzam się …
Czuję …
Zamiast nieświadomie blokować komunikację możesz skupić się na tym, czego Twoje dziecko potrzebuje, by w pełni rozwijać swój potencjał fizyczny, emocjonalny, intelektualny i duchowy!
Co utrudnia komunikację z dzieckiem?
KRYTYKOWANIE „Nie uczysz się, to masz takie oceny jakie masz, za swoje kłopoty możesz winić tylko siebie”. Niektórzy sądzą, że krytykowanie dzieci poprawi ich zachowanie, a fakt jest taki, że krytykowane dzieci często czują się atakowane.
GROŻENIE I ROZKAZYWANIE „Zjedz obiad, bo nie dostaniesz deseru” i „Natychmiast się uspokój”. Groźby i rozkazy mogą prowadzić do buntu lub wymusić posłuszeństwo. Pamiętaj jednak, że pokazują dziecku, że jego zdanie jest nic nie warte, a to obniża jego samoocenę.
Co zamiast?
Zamiast krytykowania, grożenia, rozkazywania pamiętaj, aby dziecko otrzymywało więcej komunikatów pozytywnych odnośnie jego zachowania niż krytyki (zasada 5 do 1).
Jeśli dziecko faktycznie może zmienić swoje zachowanie, wyraź swoje oczekiwania językiem osobistym.
Zadbaj o to, by dziecko czuło się bezpiecznie
i akceptowane, wówczas masz szansę na szczerą
rozmowę np. „Chcę żebyś zjadł obiad, bo ważne jest dla mnie twoje zdrowie”.
MORALIZOWANIE „Uderzyłaś Zosię, powinnaś ją przeprosić”. Prawienie morałów może wzbudzić w dziecku niepokój i poczucie winy, a także uniemożliwić mu szczere wyrażanie siebie.
UDZIELANIE RAD „Na twoim miejscu namalowałbym słońce na żółto”. Rady dziecko może odebrać jako brak zaufania, akceptacji, czy wiary w jego możliwości.
Zamiast moralizować i udzielać rad spróbuj spojrzeć na sytuację oczami dziecka, okaż zrozumienie, akceptację, zaufanie. „Widzę że jest Ci trudno, bo Krzyś bierze zabawkę którą się bawisz, czy tak jest?”.
ETYKIETOWANIE „Moja mała pedantka”/ „Jesteś taki sam, jak Twój tata”. Etykiety zamykają drogę do poznania dziecka.
PORÓWNYWANIE „Zobacz Asia już to potrafi, a Ty” często pobudza dziecko do niezdrowej rywalizacji i niszczy jego samoocenę.
Zamiast etykietowania i porównywania spróbuj spojrzeć na dziecko, jako na niepowtarzalną osobę np. „Widzę, że lubisz mieć zawsze czyste ręce”.
USPOKAJANIE „Nie przejmuj się, dasz radę” może być odebrane przez dziecko jako nieakceptowanie jego sposobu przeżywania i wyrażania emocji, jakby to co czuje nie miało znaczenia.
ODWRACANIE UWAGI „Nie płacz już, o zobacz co ja tutaj mam” może spowodować, że dziecko nie będzie miało możliwości nauczyć się radzić sobie z trudnościami i emocjami.
Zamiast uspokajać dziecko lub odwracać jego uwagę pozwól mu przeżywać emocje, które czuje, bądź przy nim
i pomóż mu nazwać to, co czuje oraz czego potrzebuje np. „Widzę, że jest Ci przykro, jestem przy tobie. Co mogło by Ci teraz pomóc?”.
CHWALENIE „Brawo, świetnie to zrobiłeś” może sprawić, że dziecko przestanie koncentrować uwagę na tym co robi, a skupi się na tym, co inni o nim pomyślą.
Zamiast pochwał lepiej opisz konkretne zachowanie, a jeśli chcesz pochwalić zrób to szczerze i podkreśl starania np. „Brawo, to było trudne zadanie. Widzę, że się napracowałeś, żeby je rozwiązać”.
Możesz też podziękować (szczera wdzięczność jest docenieniem) lub dopytać z zaciekawieniem, aby dziecko mogło opisać np. co jest na danym rysunku czy jakie emocje odczuwa w związku z zadaniem, które wykonało.